SOSYAL GÜVENLİK VEYA SOSYAL YARDIM KURUMLARI VE PERSONELE YARDIM MAKSADIYLA KURULAN SANDIKLAR, SGK, EMEKLİ SANDIĞI, BAĞKUR, OYAK VS. TARAFINDAN YAPILAN ÖDEMELERİN EŞLER ARASINDA PAYLAŞIMI
Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler edinilmiş mal olarak değerlendirilmektedir.
Buna göre SGK, Emekli Sandığı, BAĞKUR ve yardımlaşma sandıkları tarafından eşe yapılan ödemeler edinilmiş mal kapsamındadır.
Örneğin; Emekli maaşı, emekli ikramiyesi, kıdem tazminatı sonucunda alınan tazminat dul/yetim aylığı OYAK ve benzeri sandıklar tarafından yapılan ödemeler, isteğe bağlı sigorta yaptırarak emekli olanların aldıkları ödemeler, banka ve benzer kurumların personele yardım amacıyla kurduğu yardım sandıkları tarafından yapılan ödemeler, yoksulluk aylığı, işten çıkarılanlara ödenen tazminatlar, dul ve yetim aylıkları, yurt dışında yaşayanların Türkiye’de borçlanarak emekli olmaları halinde aldıkları emekli aylıkları edinilmiş mal sayılır.
Diğer taraftan TMK MD 220’ye göre ‘Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
- Manevi tazminat alacakları ( Örneğin; iş kazası sonucunda hükmedilen maddi tazminat edinilmiş mal sayılırken, aynı olay sebebiyle mahkemece hükmedilen manevi tazminatlar kişisel mal sayılır.)
- Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri, ( Örneğin; eşe kayınpederi tarafından evlilik hediyesi olarak bağışlanan araba artık o eşin kişisel maldır.)
TMK md 221 ‘ e göre Eşler mal rejimi sözleşmesi yapmak sureti ile bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan ve aslında edinilmiş mal olması gereken mal varlığının kişisel mal sayılması kararlaştırabilirler.
Yine eşler TMK 219’a göre edinilmiş mal olarak değerlendirilen ‘ Kişisel mal gelirlerinin de kişisel mal olmasını kararlaştırabilirler.
OYAK ve Emekli Sandığı tarafından yapılan ödeme ve ikramiyeler edinilmiş mal sayılır. Bu ikramiye ve ödemelerle alınan arabada edinilmiş mal sayılır.( Yargıtay 2. H.D.1-11.2006 T:2006/6845E- 2006/14701K.)
TMK md 219’a göre ‘Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kuruluşları ve yardım sandıkları tarafından yapılan ödemelerin edinilmiş mal olarak sayılmasında herhangi bir kuşku yoktur. Fakat bu ödemelerin katılma alacağı hesabınca dikkate alınması için mal rejiminin sona erdiği sırada ( Örneğin boşanma davasının açıldığı tarihte ) mevcut olması, tüketilmemiş olması gerekmektedir. Harcanılmışsa ve tüketilmiş ise dikkate alınmazlar.
Fakat TMK md 229/2 ye göre, eğer bu mal varlığı değerleri evlilik birliği devam ederken diğer eşin katılma alacağını azaltmak maksadıyla kasten başkalarına devredilmişse tüketilen devredilen bu mallarda edinilmiş mal olarak dikkate alınır.
TMK MD 228/2 ye göre ‘ Eşlerden birine SGK, BAĞKUR, Emekli Sandığı vs veya Sosyal Yardımlaşma Kurumları (OYAK vs.) tarafından toptan ve peşin ödeme yapılmışsa ödeme yapılan eşin PMF tablosuna göre kalan yaşam süresi dikkate alınarak hesaplama yapılması gerekecektir.
Buna göre; Toptan ödeme veya tazminat yerine ilgili sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumunca uygulanan usule göre ömür boyu irat bağlanmış olsaydı, mal rejiminin sona erdiği tarihte örneğin boşanma dava tarihinde bundan sonraki döneme ait iradın peşini sermayeye çevrilmiş değeri ne olacak idiyse tasfiye aşamasında o miktar kişisel miktar olarak kabul edilecektir.
PMF tablosu kullanılarak emekli olan eşin ortalama bakiye yaşam süresi bulunacak ödeme irat şeklinde yapılsaydı her bir güne karşılık gelen miktar saptanacaktır. Bundan sonraki irat şeklindeki günlük ödeme miktarı mal rejiminin sona erdiği tarihten sonraki kalan günler ile çarpılarak bulunacak bu miktarın peşin sermayeye çevrilmiş değeri hesaplanacaktır.
İşte bu hesaplama yöntemiyle hesaplanan ,’’ peşin sermayeye çevrilmiş değer ‘’ emekli olan eşin kişisel malı sayılacaktır.
(Yargıtay 8.H.D.2015/16958E-2015/21471K.) kararı da bu doğrultudadır.