Şehit Yakınları, Gaziler ve Terör Mağdurlarının Hakları Nelerdir?

Şehit yakınları, gaziler ve terör mağdurlarının hakları 2010 değişikliği ile Anayasa’nın 10. Maddesine eklenen “… harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılamaz.” hükmüyle koruma altına alınmıştır. Anayasa’nın açık hükmüne dayalı olarak terör mağdurları için düzenlenen hakların bir kısmı şu şekildedir;

  1. Şehit yakınları ve gaziler maaş bağlanması ile ilgili işlemler için istenen belgelerle birlikte kuruma müracaat edebilirler. İş İstek Formu ile ikamet ettikleri yerin valilik veya kaymakamlığına başvurma imkânları vardır. Valilik veya kaymakamlığa yapılan başvurularda ayrıca bilgi ve belge istenilmez.
  2. MSB Şehitlik Yönergesi esaslarına göre, TSK mensubu asker ve sivil kişilerden şehitliklere defnedilenlerin anne, baba ve eşine onurlandırmak maksadıyla Şehadet Belgesi verilmektedir.
  3. Terör eyleminin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin sağlanmasında yardımcı ve faydalı olan sivillerin bu faaliyetlerinden dolayı hayatını kaybetmeleri, yaralanmaları veya sakatlanmaları halinde bunlardan hayatını kaybedenlerin eş veya çocuklarından birisinin, eş veya çocuğu yoksa kardeşlerinden birisinin; malul olanlardan çalışabilir durumda olanların kendilerinin, çalışamayacak durumda olanların ise eş veya çocuklarından birisi istihdam hakkına sahiptir.
  4. 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde belirtilen kamu görevlileri hakkında terör eylemlerine muhatap olarak yaralanan, sakatlanan, ölen veya öldürülenler için 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
  5. 5510 ve 5434 sayılı Kanunu hükümlerince harp/vazife malullüğü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden personelin yakınlarına veya harp ve vazife malullüğü aylığı alan malul personel ve eşine SGK tarafından “Ücretsiz Seyahat Kartı” verilir.
  6. Gazilerin şans oyunları ile ilgili oyun bayiliği açma talepleri için Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekmektedir.
  7. Yüksek Öğrenim ve Kredi Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü ve bağlı yurtlardan ve yükseköğrenim kredilerinden yararlanma ile ilgili talep ve şikâyetler için Gençlik ve Spor Bakanlığına müracaat edilmektedir.
  8. İş istihdamında öncelik hakkına sahip olanlar için KPSS’ye girme zorunluluğu aranmaz.
  9. Terör mağdurları için ölüm yardımı ve harcırah ödenmesi, Sosyal Güvenlik Kurumunca dul ve yetim aylığı bağlanması, faizsiz konut kredisi verilmesi, şehit çocuklarından yükseköğretimde katkı payı alınmaması, iş hakkı sağlanması, elektrik ve su ücreti indirimi, özel öğretim kurumlarından ücretsiz yararlanması, SGK tarafından öğrenim yardımı yapılması, ulaşım araçlarından ücretsiz yararlanması sağlanan kolaylık ve avantajlar sağlanmıştır.
  10. Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’nün 2007/62 sayılı Genelgesi uyarınca, Büyükşehir statüsünde olan illerde, ortaöğretim okullarına kayıt yaptıracak muharip gazi çocuklarının, durumlarını belgelemeleri halinde, istedikleri genel liselere kayıtları yapılır.
  11. 5434 sayılı Kanunun 74 ve 75’inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanunun 34’üncü maddesine göre; şehit personelin vefat tarihinde, evli bulunmayan kız çocuklarına aylık bağlanır. Evlenme nedeni ile aylığı kesilmiş olanlardan sonradan boşanan veya dul kalanların da eski aylıkları bağlanarak ödenir.
  12. SGK iştirakçisi personelin şehit ya da malul olması halinde, hak sahiplerine/kendilerine almakta olduğu aylığın hizmet yılı ile çarpımı kadar emekli ikramiyesi ödenir.
  13. Terörle mücadeleden dolayı köyleri boşaltılan üniversite çağındaki öğrencilere ve ölenlerin çocuklarına yükseköğrenimleri süresince Devlet tarafından burs verilir. Terör eylemlerinden dolayı yaralananların tedavileri Devlet tarafından yapılır. Zarar gören, can ve mal kaybına uğrayan vatandaşlara, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonundan öncelikli yardım yapılır. Bu fondan ilk ve orta öğrenim çağındaki şehit çocuklarının öğrenim masrafları karşılanır.
  14. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu gereği yurt içinde ve yurt dışında kamu konutlarından yararlanmakta iken şehit olanların (erbaş/er hariç) aylığa hak sahibi dul/yetimleri ile malul olarak görevden ayrılan personel (erbaş/er hariç), özel tahsisli konutlarda oturanlar hariç olmak üzere, olay tarihinden itibaren bir yıl süreyle kamu konutlarından yararlanmaya devam eder.
  15. 3713 sayılı Kanun kapsamında malul olan ve kendisine vazife malullüğü aylığı bağlananlara bir defaya mahsus olmak üzere Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca (TOKİ) faizsiz konut kredisi verilir.
  16. Kadro veya işin gerektirdiği nitelik, özellik ve şartları taşıması şartıyla, kamu kurum/kuruluşlarında sınavsız olarak istihdam edilebilme hakkı bulunmaktadır.
  17. Emlak Vergisi Kanunu hükümlerine göre şartları sağlandığında vergi muafiyeti söz konusu olacaktır. Ek olarak Gelir Vergisi Kanunu’na göre gelir vergisi indirimi ve Gümrük Kanunu’na göre gümrük vergisi muafiyeti söz konusu olabilecektir.
  18. Şartları taşımaları kaydıyla “Hususi Damgalı Pasaport” verilmektedir.
  19. TSK’nde görevli personelin düşük bir miktar karşılığı sigorta yaptırmaları halinde hizmette bulundukları sürede, her ne sebeple ve suretle olursa olsun vefat etmeleri ya da “Askerliğe Elverişli Değildir” raporu alarak malul olmaları halinde eş, çocuk, ana ve babalarına ya da kendilerine ilgili sigorta şirketi tarafından belirlenen miktarlarda ödeme yapılmaktadır.
  20. Terör nedeniyle malul olanlara “Malul Gazi Şerit Rozeti” verilir.
  21. Şehit ve malul gazi çocukları özel kreş ve gündüz bakımevleri ve çocuk kulüplerinden, yapılacak sosyal inceleme sonucu uygun bulunması halinde ücretsiz yararlandırılmaktadırlar.
  22. Vakıflar Genel Müdürlüğünce, belirlenecek öğrencilere tutarı Genel Müdürlükçe tespit edilen tutarlarda burs verilmektedir.
  23. 2005/27 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan şehit eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, 18 Mart Şehitler Gününde, kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan malul gaziler ve eşleri 19 Eylül Gaziler Gününde idari izinli sayılırlar.
  24. Şehit dul ve yetimleri ile gaziler; “Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Yönergesi” esaslarına göre, Turizm ve Kültür Bakanlığına ait tarihî ve turistik yerlerden ücretsiz olarak istifade edebilmektedir.
  25. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünce, sezon boyunca gazi, şehit dul ve yetimlerine oyunlar, ücretsiz olarak izlettirilmektedir.
  26. Elektrik ve su kullanım ücretlerinde indirim hakları mevcuttur.

Kaynak; http://www.sgkrehberi.com/haber/12772 (Erişim Tarihi: 01.03.2016)

Benzer yazılar :

İşveren Şirketler Arasındaki Organik Bağın Tespiti ve Sonuçları

İşverenlerin, aynı yerde değişik isimler adı altında faaliyet yürüttükleri, farklı isimlerle işletme ve şirket kurdukları herkesçe bilinen ve çok sık karşılaşılan...

Trafik Kazalarında Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Şekli ve Şartları

Sigortacılık Kanun’un 30. Maddesinde düzenlenmiş olan “TAHKİM” başlığı altında, sigortadan tahsil edilecek alacak kalemleri ile ilgili olarak adli yargıya ek...

Anayasa mahkemesinin iptal kararının trafik kazası tazminat davalarına etkisi nasıl olur?

Anayasa Mahkemesinin 09.10.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 17.07.2020 tarihli ve 2019/40 sayılı kararıyla Karayolları Trafik Kanunu’nun Zorunlu Trafik Sigortasına ilişkin...

Boşanma davalarında tapuya aile konutu şerhi konulması

Boşanma davası açıldıktan sonra aile konutu olarak kullanılan taşınmazın tapuda malik olan eş tarafından başka bir kişiye devrini yahut başkaca...